Kaner Kurt ve Kozan S. Erkan ile uzun bir röportaj yaptık. DATUM AŞ’yi ve mini denizaltı projelerini konuştuk. Mini denizaltıları İkinci Dünya Savaşı’ndan itibarenki süreçte başarılı operasyonları ile ele aldık. Japon Koryu denizaltısı, Alman Seehund ve Mölch, İngilizlerin X Craftı, Yugoslavların Una, İsveçlilerin SeaDagger, Amerikanların Dry Combat Submersible Light ve Advanced Swimmer Delivery Vehicle Projelerini konuştuk. Datum’un Türkiye’deki mini denizaltılar geliştirme konusunda yaptığı çalışmaları anlattık. Çok Amaçlı Mini Denizaltı Geliştirme Projesi (ÇAMD) ile ilgili tamamlanan süreci ve özellikleri konuştuk. Datum’un Denizaltı Personel Kurtarma Aracı ve SAT İntikal Aracı Projelerini konuştuk ve sonra konuyu ÇAMD’den sonra gelecek Trança Mini Muharip Denizaltısı Projesi’ne getirdik.
TRANÇA’yı Genel Özellikleri ile şöyle özetleyebiliriz;
2000 mil şnorkel ve 400 mil sualtı sıasına sahip 20m’lik yaklaşık 80 tonluk bir araç. Türkiye’nin denizaltılarla ilgili geliştirilen hemen her olgunlaşmış teknolojisini kullanıyor. Yerli savunma sanayi firmalarımızın ürettiği PRS, FAS, CHA, IDRA ve BTA sonarlarına sahip olabilecek. Bunlarla yine yerli Savaş Yönetim Sistemleri sayesinde hedef tespiti yapabilecek. Roketsan’ın 2 adet AKYA Torpidosu veya Sub-ATMACA’sını, HAVELSAN TORAKS torpido atış kontrol sistemi ile atabilecek. MKE-Koç-SAGE Üretimi Malaman mayınından 10 adete kadar dökebilecek. İçindeki Koferdam sayesinde 6 SAT komandosunu kuru olarak intikal ettirebiliyor ve dört taneye kadar ıslak tip SAT intikal aracı DPD taşıyabiliyor ve BMC’nin Levend dizel jeneratörü ile ve Femsan’ın elektrik motorları ile tahrik edilecek şekilde bir konfigürasyona sahip olabilecektir. X dümene sahip olması sayesinde 250m’ye kadar Seabed operation yapabilmesi planlanıyor.
400 mil sualtı sıası çok büyük bir sıa. Song, Kilo gibi 2400 tonluk denizaltıları bulamayan günümüz suüstü sonar teknolojisinin 80 tonluk ve dışı sonar yankılarını yansıtmayan kompozit bir plaka ile kaplı bu aracı yakalayabilme olasılığı çok düşük. Küçük ebatları sayesinde büyük denizaltıların giremeyeceği çok sığı sularda manevra yapabilme kabiliyetine sahip.
Karayolu ile taşınabilir ve vinç ile suya indirilebilir olması sayesinde Türk Deniz Kuvvetleri’nin KKTC, Somali, Libya, Arnavutluk gibi üslerinde devamlı denizaltıcı personel tutmadan burada karada hangarlarda her an suya vinçle indirilebilecek halde hazır denizaltılar bulundurması mümkün olabilecektir.
Büyük denizaltılar kadar etkin ancak çok daha ekonomik ve çok mobil araçlar olmaları sayesinde Trançalar, acil ulaşılması gereken noktalara hızla karadan sevk edilebilecektir. Denizaltı filosu kuramayan ülkelere yönelik de ihracat potansiyeli çok yüksektir.
