SAT Komandolarımızın brövelerinde bir torpido üzerine ata biner gibi oturmuş iki dalgıcın resmedildiğini eminim bir çoğumuz fark etmişizdir. Bu insanlı torpidolar İkinci Dünya Savaşı sırasında Decima Mas İtalyan sualtı komandoları tarafından tasarlanmış sualtı intikal araçlarıdır.
İtalya-Etiyopya savaşının yaklaştığı sırada, İngilizler’in Akdeniz’de yarattığı tehdide karşı koyabilecek İngiliz zırhlılarına denk savaş gemileri olmayan İtalyan Donanması aciz durumda kalmıştı. İki “Cavour”un modernizasyonu birkaç yıldır sürüyordu, iki “Duilio” eskimişti, yeni “Vittorio Veneto” daha henüz kızağa konmuştu. Sadece “Trento” ve “Zara” sınıflarından yedi ağır kruvazör hizmette kalmıştı. Kraliyet Donanması’nın (ve Fransız filosunun) gücüne “sinsi” yollarla karşı koymaktan başka çaresi kalmamıştı.
İtalyan deniz subayları Teseo Tesei ve Elios Toschi bu konuyu kendilerine dert edinmiş ve gece gündüz çalışıp bir silah tasarımıyla ortaya çıkmışlardı. Mignatta olarak isimlendirilen bir torpido benzeri aracı modifiye ederek iki tane dalgıç tarafından kontrol edilecek Maiale (domuz) isimli aracı La Spezia’da geliştirdiler. Konsept basitti, yaklaşık bir ağır torpido boyutlarında olan aracın baş kısmında sökülebilir 300kg ağırlığında bir savaş başlığı bulunmaktaydı. Arka arkaya iki deniz komandosu oturuyor ve bataryalarla sürülen bu aracı kontrol ediyorlardı. Araçta basit bir sarnıç sistemi ile sephiye ayarlaması yapılıyordu. 2knt sürat ile 10mil sıaya sahip olan bu araçlar Scire adı verilen bir denizaltının güvertesine yer alan dry deck shelterlar içerisinde taşınarak operasyon bölgesine yaklaştırılmakta ve sonrasında dalgıçlar Maialeleri sürerek operasyon bölgesine sinsi sızma operayonu gerçekleştirmektelerdi. Aracı öndeki komando kullanmakta ve arkadaki komando da hidrolik bir makasla limanların ağzına gerilen torpido ağlarını kesme ve mayınlama çalışmasına destek vermekteydi. Geminin altına gelindiğinde başta yer alan savaş başlığı sökülmekte, geminin yalpa omurgasına asılan bir halat üzerinde geminin karinasında sarkacak şekilde yerleştirilmekte ve zaman ayarı ile aktive edilmekteydiler. Bu sayede dalgıçlar fark edilmeden kaçtıktan sonra mayın infilak edecek ve gemiyi yaralayacak veya iyi ihtimalle batıracaktı.
İtalyanlar Maialelere inanmışlar ve ilk denemeler başarısız olsa ve çok arıza çıkarsa da sebat ile arge çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Neticede Maialeler İskenderiye, Cebelitarık, Haifa, Malta ve Cezayir’de toplamda 210.000 ton gemi batırmıştır. Bunlardan en ünlü operasyon Teğmen De la Penne komutasında İskenderiye Limanı’nda 19 Aralık 1941 tarihinde sabaha karşı 06:00’da tamamlanan sinsi taarruzda Akdeniz’deki Amiral gemisi HMS Queen Elizabeth (33260ton) ve HMS Vailant (33260 ton) zırhlılarının aynı gece yaralanması/batırılması operasyonudur. İki kişi tarafından kontrol edilen bu araçlar kendi deplasmanının 10000 katından daha büyük gemileri etkisiz hale getirebilmiştir.
Maialeler Venedik, Milano ve La Spezia’da bulunan deniz müzelerinde görülebilmektedir. İtalyan deniz komandolarının La Spezia’daki üssüne, bu araçların mucidi Teseo Tesei’nin adı verilmiştir. Bu üs içerisinde, benim de çok büyük bir şans eseri ailemle ziyaret etme şansı bulduğum Sala Storica Müzesi’nde Maiale’den günümüze tasarlanmış olan tüm araçlar sergilenmektedir. Bu araçları İtalyan bahriyesi için CABI Cataneo firması tasarlamaktadır ancak geçmişte Cosmos ve şimdilerde Drass firmaları da bu mirası sürdürmektedirler. Cosmos tarafından Türk Deniz Kuvvetleri için tasarlanmış olan CE4F isimli bir araç bulunmaktadır ancak özellikle hidrostatik/hidrodinamik stabilite sorunlarından ötürü aracın Deniz Kuvvetleri tarafından kabulu gerçekleştirilmemiş ve sonra araç Yıldız Teknik Üniversitesi’ne bağışlanmıştır. Günümüzde, üzerinde savaş başlığı bulunmayan Amerika menşeili Stidd DPD sistemleri tüm dünyada tercih edilen kompakt araçlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Maialeler ilk denemelerde başarısız olmuş ve hatta bir araç sağlam şekilde ingilizlerin eline geçmişti. İngilizler bu aracı esas alarak tersine mühendislikle Chariot adı verilen ingiliz versiyonunu üretmiş ve başarı ile kullanmışlardır. İngilizler savaşın ilerleyen yıllarında bu araçların etkinliğini görmüş ve bunların kuru tipi olan X craftları inşa etmişlerdir. X craftların en ünlü operasyonu ise Operation Source adı verilen operasyonda Bismarck’ın kızkardeşi Tirpitz’i Norveç fyordlarında mayınlayarak geminin altı ay görevden sakıt kalmasını sağlamış olmalarıdır.
Yine çok çok ilginç bir konu, HMS Vailant’a La Penne’nin operasyonu yaptığı gece bu gemide Türkiye Cumhuriyeti tarafından gözlemci olarak görevlendirilmiş olan Deniz Binbaşı Edip Şehsuvaroğlu da bulunmaktaydı. Kansu Şarman tarafından yazılan Adamlı Torpidolar kitabında Binbaşı Şehsuvaroğlu’nun anıları derlenmiş ve Maiale (Şehsuvaroğlu aracın ayakla çevrilen bir sualtı bisikleti olduğunu sanmış) veya diğer SAT intikal araçları ile ilgili çok çok yüzeysel bilgiler verilmiştir. Yine de bu rastlantıya değinmeden bu konuyu kapatmak olmaz.
