Amerika Birleşik Devletleri de tıpkı İsveç gibi Yugoslavya’nın Una Denizaltısı’nı (https://lnkd.in/d7jArTvs) incelemiş ve 1983 yılında benzer bir SAT intikal aracının fizibilitesini çalışmıştı. 1993 yılına da bir teklife çağrı dosyası ile Advanced Seal Delivery System projesi için ihaleye çıkmıştı.
20 boyunda ve 60 ton deplasmanında 2 kişi tarafından opere edilebilen ve 16 tane Navy Seal taşıyan bu aracın ihale bedeli 69 Milyon USD idi. Northropp Grumman’ın aldığı ihalede ilk prototipi 300 milyon USD’ye tamamlanması, aşırı gürültü sorunları ve en sonunda da çıkan yangından sonra proje durdurulmuş ve sonra iptal edilmişti.
(2010 yılında bu projeyi incelediğimde şu yorumu yapmıştım, böyle bir araç için 20m çok, 12m boyunda ve bir tane TIR konteynerine sığabilen ve altı tane deniz komandosu taşıyan bir araç olması lazım demiştim ve X-1 isimli bir mini denizaltı tasarlamıştık. Listemdeki bağlantılarımdan 2012 yılı haziran ayında yaptığım takdimi hatırlayacaklar çıkacaktır eminim.)
Sonra ilginç bir şekilde Dry Combat Submersible – Light Projesi’ni ilk defa 2012 yılında şu haberle duymuştuk; (https://lnkd.in/d3Pjqp4p) Amerikan Donanması ASDS’den vazgeçmiş ve 12m boyunda (40 footluk gemi konteyneri ebadı) 6+ navy seal’ı kuru bir vaziyette taşıyabilen, 200 feet derine dalabilen C-5 ve C-17 kargo jetleri ile taşınabilen, ortasında yer alan bir diver lockout chamber’dan araca sualtında giriş çıkış yapabildikleri bir aracın ihalesine çıkmıştı ABD. İhaleyi General Dynamics Electric Boat aldı ve sonra Lockheed Martin ve ingiltere’nin Msubs (Submergence Group) şirketi altyükleniciliğinde proje başlatıldı. 36 aylık projede geçen hafta duyurduğumuz Katar’a mini denizaltı yapan (https://lnkd.in/d9p5Ku6X) İtalyan mini denizaltı tasarımcısı Dr Santi’nin şirketi GSE Trieste de ‘Button 5.60’ isimli bir aracın prototipini hazırlamıştı.
Başlangıçta 55.3 Milyon USD olarak öngörülen araç başına bütçenin 2023 Temmuz ayı itibariyle 78.6 Milyon USD’de çıkması ile tamamlanabilen üç aracın ikisi ilk harekat kabiliyeti seviyesine ulaşmış ve United States Special Operations Command (USSOCOM)’a teslimi gerçekleşmişti. (en son cybersecurity testleri ile ilgili çalışmaların devam ettiği açıklanmıştır).
12m boyunda 30 ton deplasmanında olan araç iki operatör tarafından kullanılmakta ve 8 sualtı komandosunu 120 denizmili (bazı kaynaklara göre 60nm) taşıyabildiği ve 100m derine dalabildiği paylaşılmıştır. Lithium-ion Fault Tolerant tipte bataryalara sahip olduğu bilinmektedir. ASDS intikal aracı Los angeles ve Virginia sınıfı denizaltıların üzerinde taşınabilirken DCS’de bu imkan bulunmamaktadır ve suüstü gemilerinden vinç marifeti ile veya bu gemilerin altında bulunan özel moonpool havuzlardan indirilmesi planlanmıştır.
